Statystycznie,  około 4 % dzieci ma problemy z płynnością mowy. Problem ten, choć najwięcej stresu przysparza osobom go posiadającym, często też wywołuje dyskomfort u osób mówiących płynnie. Często osoby te nie wiedzą jak powinny reagować, czy nie zwracać uwagi na problem a może jakoś wyręczać osobę jąkającą się.

Badania przeprowadzone przez dr Agatę Błachnio pokazują, że osoby jąkające się w różny sposób reagują na swoje zaburzenie, podzieliła je na trzy grupy:

- jąkający odczuwający silne emocje negatywne podczas mówienia – osoby dla których jąkanie się stanowi duży problem, nie akceptują u siebie tego zaburzenia;

- jąkający z przewagą emocji pozytywnych – nie mają problemu z mówieniem, nie zwracają uwagi na swoje deficyty;

- jąkający z podobnym nasileniem emocji pozytywnych i negatywnych – w pewnych sytuacjach mówią bez skrępowania w innych mówienie wywołuje stres.

Jak nauczyciele i rodzice powinni postępować z dzieckiem jąkającym się????

Poniżej zamieszczono podstawowe  zasady jakich powinno się przestrzegać:

- nie denerwuj się gdy dziecko się jąka;

- kiedy dziecko mówi płynnie pozwól mu mówić;

-mów do dziecka spokojnie i powoli;

- nie przerywaj wypowiedzi dziecka;

- nie mów za dziecko;

- nie kończ za dziecko wypowiedzi;

- przyjmij jąkanie się dziecka jako coś naturalnego;

- nie mów dziecku, żeby się nie jąkało;

- nie mów dziecku, żeby się uspokoiło i zrelaksowało;

-stanowczo reaguj na zaczepki kolegów dotyczące jąkania dziecka.

Dla nauczyciela:

Nauczyciele często zastanawiają się czy wywoływać do odpowiedzi ustnej uczniów jąkających się. Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Z jednej strony nie chcemy narażać dziecka na niepotrzebny stres związany z publicznymi wystąpieniami, z drugiej zaś jeśli zwolnimy go z tego obowiązku obawiamy się, że przestanie się uczyć i nie będzie próbował pokonywać swoich słabości. W takiej sytuacji najlepiej wypracować indywidualny scenariusz odpowiedzi ustnych, zaleca się rozmowę na ten temat z uczniem i jego terapeutą. Jeśli mówienie publiczne nie powoduje ogromnego dyskomfortu u dziecka to nie powinniśmy unikać wywoływania do odpowiedzi ustnej. Jeśli jednak wystąpienia publiczne powodują duży lęk, zadajmy pytania i pozwólmy napisać odpowiedzi na kartce, a po zakończonej pracy poprośmy dziecko o przeczytanie ich (wiele dzieci jąkających się czyta płynnie).

 

Gdy w klasie zdarza się, że uczniowie wyśmiewają kolegę z powodu jąkania, warto przeprowadzić godzinę wychowawczą na ten temat, ale tylko za zgodą dziecka jąkającego się i jego rodziców. Można poprosić logopedę lub psychologa, żeby przeprowadził te zajęcia. Ważne żeby pozostali uczniowie poznali problem i nauczyli się, że jedynie wzajemna akceptacja i przyjazna atmosfera mogą pomóc w przezwyciężeniu trudności.

 

Trzeba także pamiętać, że dzieci jąkające się miewają lepsze i gorsze dni. Oznacza to, że będą pojawiać się okresy w których niepłynność będzie się nasilać.  Powinniśmy obserwować dziecko i w trakcie gorszych dni nie narażać na mówienie publiczne, chyba, że samo wyraża taką chęć. Dobrze jest na tyle wyważyć działania, aby dziecko jąkające się nie poczuło, że jest traktowane w specjalny sposób.

 

Ważne, aby dziecko miało w dorosłych sprzymierzeńców, wtedy poczuje się pewniej i łatwiej mu będzie stawić czoła swoim problemom.

 

Opracowano na podstawie tekstu Agaty Błachnio  „Dziecko jąkające się w klasie”.