Anna Zalewska Minister Edukacji Narodowej podpisała w piątek 17 czerwca dwa rozporządzenia dotyczące podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego.
Zmienione akty prawne to:
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół,
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie zmieniające w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
Głównym celem nowelizacji rozporządzenia z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 977 oraz z 2014 r. poz. 803) była potrzeba dostosowania podstawy programowej wychowania przedszkolnego
dla przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego, jak również podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych do zmian w systemie oświaty dotyczących przywrócenia obowiązku szkolnego dla dzieci siedmioletnich1).
Objęcie dzieci sześcioletnich obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym postawiło wymóg uwzględnienia w podstawie programowej wychowania przedszkolnego umiejętności z zakresu czytania i przygotowania dzieci do nabywania umiejętności pisania, a także umiejętności matematycznych jako umiejętności niezbędnych do podjęcia nauki w szkole. Wiadomości i umiejętności zdobywane przez dzieci w edukacji przedszkolnej są bazą nauki w szkole podstawowej, zatem konieczna była zmiana podstawy programowej wychowania przedszkolnego polegająca na włączeniu do katalogu wymagań umiejętności czytania i liczenia. Znowelizowane rozporządzenie wskazuje, aby w przedszkolu starsze dzieci rozpoczęły naukę czytania i przygotowywały się do nauki pisania. Przyjęto bowiem, że nauka pisania jako umiejętność znacznie trudniejsza dla dziecka powinna być domeną edukacji szkolnej. Jednocześnie stosowne zwiększenie wymagań z zakresu umiejętności liczenia wprowadzono w obszarze Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.
W konsekwencji ww. zmian zmodyfikowano również Zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego odnoszące się do proporcji zagospodarowania czasu przebywania dziecka w przedszkolu (w rozliczeniu tygodniowym) przeznaczonego na różnego typu zajęcia dydaktyczne realizowane według wybranego programu wychowania przedszkolnego.
Odpowiednio do zmian w podstawie programowej wychowania przedszkolnego zmienione zostały zalecane warunki realizacji podstawy programowej edukacji wczesnoszkolnej – w zakresie edukacji polonistycznej i edukacji matematycznej.
Nowelizacja podstawy programowej wychowania przedszkolnego obejmuje również zmiany polegające na dostosowaniu wymagań w zakresie poszczególnych wiadomości i umiejętności do możliwości psychofizycznych i komunikacyjnych oraz tempa rozwoju psychofizycznego dzieci niepełnosprawnych, w tym dzieci z ograniczeniami wynikającymi z niepełnosprawności.
W celach wychowania przedszkolnego wskazano, iż przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym nie dotyczy dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawności sprzężone, z których jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym.
Zaproponowana zmiana wychodzi naprzeciw postulatom i oczekiwaniom zgłaszanym przez dyrektorów i nauczycieli przedszkoli, w tym przedszkoli specjalnych oraz rodziców dzieci z niepełnosprawnością (w szczególności z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi), którzy wskazują na znaczne trudności lub wręcz niemożność realizacji przygotowania do posługiwania się językiem obcym nowożytnym przez ich dzieci, np. niektóre dzieci z autyzmem lub dzieci z niepełnosprawnościami sprzężonymi, pomimo że ich możliwości intelektualne kształtują się na poziomie normy intelektualnej albo niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim.
Dzieci z innymi rodzajami niepełnosprawności niż niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym objęte są przygotowaniem do posługiwania się językiem obcym nowożytnym tak, jak ich pełnosprawni rówieśnicy.
Ponadto w obszarze Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci (…) dodano zapis dot. możliwości wykorzystania języka migowego lub innych alternatywnych metod komunikacji.
Zaproponowana zmiana jest odpowiedzią na potrzeby dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności, które nie komunikują się werbalnie lub mają problemy z artykułowaniem wypowiedzi wynikającym z ich niepełnosprawności.
W części dotyczącej Zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego rozszerzono także zapis związany z kształtowaniem u dzieci świadomości zdrowotnej oraz nawyków dbania o własne zdrowie w codziennych sytuacjach w przedszkolu i w domu o „kształtowanie właściwych nawyków żywieniowych”, we współpracy w tym zakresie z rodzicami.
Odpowiednio do zmian w ustawie o systemie oświaty dotyczących objęcia od roku szkolnego 2016/2017 obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym dzieci 6-letnie nowelizacja rozporządzenia w sprawie podstawy programowej uregulowała również harmonogram realizowania podstawy programowej wychowania przedszkolnego w zakresie obszaru „Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym”.
Zmiana rozporządzenia w sprawie podstawy programowej podtrzymuje prawo dzieci 5-letnich objętych wychowaniem przedszkolnym do realizacji ww. obszaru podstawy programowej. Oznacza to, że w roku szkolnym 2016/2017 podstawę programową w obszarze „Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym” będą realizowały dzieci 6-letnie realizujące obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne oraz dzieci 5-letnie korzystające z wychowania przedszkolnego. Jednocześnie wskazuje się, aby obowiązek realizowania tego obszaru podstawy programowej przez pozostałe dzieci korzystające z wychowania przedszkolnego rozpoczynał się dopiero od roku szkolnego 2017/2018.
W związku z powyższym, znowelizowane zostało również rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 803). Zmiana polega na uregulowaniu kwestii stosowania podstawy programowej wychowania przedszkolnego w obszarze „Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym” w roku szkolnym 2016/2017 i ma charakter porządkujący.
Znowelizowane rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół w zakresie podstawy programowej wychowania przedszkolnego, jak również rozporządzenie zmieniające rozporządzenie zmieniające w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół wchodzą w życie z dniem 1 września 2016 r. Natomiast rozporządzenie w zakresie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych zacznie obowiązywać od dnia 1 września 2017 r.